Hai hôm trước vừa dạy cô y sĩ khám vàng da, hôm nay lang thang trên fb giờ ăn cơm trưa thì tình cờ thấy một trang chia sẻ của một nhóm bác sĩ, trong đó có một tút hỏi về một trường hợp vàng da mà bilirubin không cao. Tôi chẳng có còm gì mà chỉ xem mọi người góp ý kiến thôi. Đang xem thì có một còm làm tôi giật mình khi có một bạn bảo coi chừng là do ăn carrot nhiều, bạn khác lại bảo rằng ăn carrot nhiều sẽ làm tăng bilirubin trực tiếp. Nếu là người ngoài ngành thì không nói, mà từ trang bs ra thì đáng ngại quá vì tưởng chuyện này quá đơn giản rồi. Vàng da trong y khoa thường là nói tới tình trạng da bị vàng do tăng bilirubin trong máu do một số bệnh gây ra, làm cho da có màu vàng và VÀNG MẮT. Thông thường mắt sẽ thấy vàng trước (bilirubin khoảng từ 2 trở lên) và sau đó là vàng da nếu bilirubin tăng cao hơn. Khoảng thời gian trước tôi có khám một bé đâu chừng một tuổi tới khám vì vàng da đặc biệt là ở lòng bàn tay, hai tay có màu vàng cam rực rỡ, tròng trắng mắt thì không vàng, hỏi kỹ lại mẹ thì ngày nào cũng cho ăn carrot mấy tháng nay. Tôi cười bảo về đổi thực đơn đi, đừng cho ăn carrot mỗi ngày nữa, vài tuần sau sẽ hết vàng. Mẹ quay lại khoảng đâu tháng sau thì da hết vàng, đơn giản vậy thôi, không cần thử máu hay thuốc men gì cả. Có một bệnh lý có thể gây vàng da mà không phải do bilirubin, đó là tình trạng tăng beta-carotene trong máu do ăn nhiều thức ăn có màu đỏ hay vàng. Carotene là tiền chất vitamin A, có nhiều trong các loại thức ăn hay được cho bé ăn nhiều vì được cho là bổ máu. Bênh hay gặp ở trẻ nhỏ khi bị ép buộc ăn hoài mấy thứ này làm tăng lượng carotene trong cơ thể, mà gan trẻ chưa chuyển hoá hết được. Khi lượng carotene tăng khoảng 3-4 lần bình thường sẽ làm da ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu, mặt chuyển màu vàng cam mà MẮT KHÔNG VÀNG. Có nhiều loại thức ăn có màu đỏ hay vàng có thể gây bệnh này, nhưng hai thủ phạm hàng đầu là carrot và đu đủ vì hai thứ này hay cho ăn mỗi ngày. Bệnh này không gây tác hại gì cho cơ thể, sẽ tự hết khi ngưng ăn. Tuy nhiên khi khám bệnh cần phân biệt vàng da thực sự và vàng da do carotene để tránh chẩn đoán lầm, xét nghiệm, chữa trị không cần thiết. Có lời nhắn nhủ với mấy bạn còn đang học trong trường y (tôi thấy trong fb tôi rất nhiều), trước khi học chuyện cao siêu, ráng học cho chắc chuyện cơ bản trước đã, nhà móng không chắc thì không xây cao được đâu.
