Tổng hợp các phương pháp xử lý chất thải y tế hiện nay

Chứng nhận ISO 14001 là chứng nhận về hệ thống quản lý môi trường nhằm giúp các tổ chức, doanh nghiệp đảm bảo những cam kết của mình đối với môi trường nói chung.

Thế nào là chất thải y tế?
Theo Khoản 1, Điều 3, Thông tư liên tịch số 58/2015/TTLT-BYT-BTNMT – Quy định về quản lý chất thải y tế được ban hành ngày 31/12/2015 thì chất thải y tế được định nghĩa như sau:

“Chất thải y tế là chất thải phát sinh trong quá trình hoạt động của các cơ sở y tế, bao gồm chất thải y tế nguy hại, chất thải y tế thông thường và nước thải y tế.”

Hay có thể hiểu một cách đơn giản, Chất thải y tế là loại chất thải nguy hại do các bệnh viện, phòng khám, trung tâm y tế, phòng thí nghiệm... phát sinh, cần phải được xử lý và tiêu hủy đúng cách để tránh ô nhiễm có thể xảy ra.

Chất thải y tế còn được gọi là gì?
Chất thải y tế còn có một số tên gọi khác như:

• Chất thải sinh học
• Chất thải lâm sàng
• Chất thải nguy hiểm sinh học
• Chất thải y tế có kiểm soát
• Chất thải y tế truyền nhiễm
• Chất thải từ việc chăm sóc sức khỏe

>> Tìm hiểu thêm: Hệ thống quản lý môi trường

Tất cả các tên gọi này đều có một ý nghĩa giống nhau và đều đề cập đến các chất thải được tạo ra trong quá trình chăm sóc sức khỏe hoặc bị nhiễm hay có khả năng bị nhiễm bởi các vật liệu truyền nhiễm.

Phân loại chất thải y tế
Theo Khoản 3, Điều 6, Thông tư liên tịch số 58/2015/TTLT-BYT-BTNMT, chất thải y tế được phân thành các loại sau:

• Chất thải lây nhiễm sắc nhọn
• Chất thải lây nhiễm không sắc nhọn
• Chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao
• Chất thải giải phẫu
• Chất thải nguy hại không lây nhiễm dạng rắn
• Chất thải nguy hại không lây nhiễm dạng lỏng
• Chất thải y tế thông thường không phục vụ mục đích tái chế
• Chất thải y tế thông thường phục vụ mục đích tái chế.

Vậy các phương pháp xử lý chất thải y tế như thế nào?
Một khi doanh nghiệp của bạn đã xác định rằng nó tạo ra chất thải y tế, bạn cần tập trung sức lực vào việc quản lý và xử lý. Không có gì quan trọng hơn bước này.

>> Tìm hiểu thêm: Tiêu chuẩn ISO 14001

Hiện nay có rất nhiều phương pháp để xử lý chất thải y tế và làm cho chất thải này ít nguy hại hơn, mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và nghĩa vụ riêng. Dưới đây là các phương pháp xử lý chất thải y tế phổ biến hiện nay:

Đốt
Đây là quá trình đốt chất thải trong nhiệt độ từ 1.800 ° F đến 2.000 ° F (982 ° C đến 1093 ° C). Đốt tại chỗ mang lại lợi thế là một phương pháp xử lý nhanh chóng, dễ dàng, nhưng có những lo ngại về khí thải.

Trong khi một số quốc gia tích cực khuyến khích đốt rác như một phương pháp xử lý ưu tiên, thì một số nơi khác đã ban hành các quy định về các lò đốt để tạm dừng cấp phép cho đến khi có thêm thông tin về mức độ an toàn của phương án.

Quy mô của lò đốt và việc xử lý rác thải y tế tại chỗ hay ngoài cơ sở phụ thuộc vào quy mô của cơ sở, lượng rác thải sinh ra và các quy định của địa phương về các giới hạn.

Hấp tiệt trùng
Hấp tiệt trùng, còn được gọi đơn giản là khử trùng bằng hơi nước, là phương pháp thay thế phổ biến nhất được sử dụng cho đốt rác. Nó vừa ít tốn kém hơn vừa không gây ảnh hưởng đến sức khỏe đã được ghi nhận. Trong phương pháp này, chất thải được khử trùng hoặc khử trùng trước khi xử lý tại bãi chôn lấp. Các túi chất thải được đặt trong một buồng và hơi nước được đưa vào trong một khoảng thời gian xác định ở áp suất và nhiệt độ xác định. Điều này đảm bảo tiêu diệt vi sinh vật.

Khoảng 90% chất thải y tế được quy định phù hợp để hấp tiệt trùng, đặc biệt là chất thải vi sinh. Tuy nhiên, nồi hấp không thích hợp cho các chất thải bệnh lý, chất độc tế bào hoặc các chất thải hóa học độc hại khác.

>> Tìm hiểu thêm: Quy trình chứng nhận ISO 14001

Khử trùng bằng khí
Trong quá trình này, chất thải y tế được đưa vào một buồng kín không khí đã được sơ tán và được xử lý bằng chất khử trùng (như ethylene oxide hoặc formaldehyde). Khí khi tiếp xúc với chất thải sẽ tiêu diệt các tác nhân lây nhiễm, độc hại.

Xử lý hóa học
Đây là một lựa chọn được sử dụng để khử nhiễm hoặc khử hoạt chất thải lỏng tại chỗ. Phương pháp xử lý này giúp tiết kiệm chi phí cơ sở vật chất trong việc đóng gói và vận chuyển. Các hướng dẫn và thông số kỹ thuật an toàn liên quan đến xử lý hóa chất tại chỗ phải có sẵn ở mọi cơ sở. Hầu hết các loại hóa chất phổ biến được sử dụng bao gồm natri hydroxit, clo và oxit canxi; tuy nhiên, an toàn là yếu tố then chốt, đặc biệt là đối với khí gas và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi nguy hiểm (VOC) khi sử dụng.

Lò vi sóng
Việc áp dụng công nghệ xử lý vi sóng cũng có thể khử trùng chất thải. Đầu tiên, chất thải được cắt nhỏ, sau đó trộn với nước và đun nóng bên trong để trung hòa tất cả các chất sinh học hiện có. Các biện pháp kiểm soát trên máy tính được sử dụng để đảm bảo các thông số tối thiểu cho việc khử trùng và chức năng thích hợp của thiết bị. Cũng như với quá trình hấp tiệt trùng, khoảng 90% chất thải y tế có thể được xử lý bằng quy trình này. Quá trình băm nhỏ dẫn đến giảm khối lượng và sử dụng năng lượng được báo cáo là thấp hơn so với sử dụng lò đốt.

Chiếu xạ
Chiếu xạ là một loại hình xử lý chất thải y tế khác tập trung vào chất thải y sinh thông qua việc áp dụng công nghệ như chiếu xạ gamma. Quy trình này không phổ biến như những quy trình khác, chủ yếu do các yêu cầu quy định chuyên sâu, vị trí của địa điểm và phê duyệt công nghệ được sử dụng. Những cách tiếp cận như vậy để xử lý chất thải y tế nhất thiết phải phân loại chất thải cụ thể và chính xác. Chi phí liên quan đến phương pháp này thường rất cao.

>> Tìm hiểu thêm: Dịch vụ tích hợp ISO 9001-45001-14001

Nhiệt bất hoạt
Quá trình này bao gồm việc đốt nóng chất thải đến nhiệt độ mà các tác nhân lây nhiễm sẽ bị tiêu diệt. Nó được sử dụng để xử lý khối lượng lớn chất thải lâm sàng dạng lỏng. Buồng được làm nóng trước đến nhiệt độ cường độ cao, xác định và được giữ trong một thời gian xác định, sau đó được thả ra.

Trước khi áp dụng chiến lược xử lý chất thải y tế, hãy đảm bảo doanh nghiệp của bạn biết các yêu cầu quy định hiện hành. Đánh giá khả năng, chi phí và các rủi ro liên quan đến sức khỏe và môi trường. Hãy nhớ rằng một số vấn đề xử lý đặc biệt cần được xem xét liên quan đến các mảnh cụ thể của dòng chất thải y tế được quy định, chẳng hạn như vật sắc nhọn.

Tính linh hoạt của các máy phát điện để đáp ứng nhu cầu quản lý và tuân thủ các yêu cầu sẽ cho phép áp dụng các phương án xử lý phù hợp nhất, cũng như đảm bảo việc quản lý chất thải y tế an toàn và tuân thủ.

Một số lưu ý trong quy trình xử lý chất thải y tế
Đối với mỗi phương pháp xử lý chất thải y tế sẽ có một quy trình riêng biệt, chúng ta không thể quy chụp một quy trình chung cho toàn bộ các phương pháp. Tuy nhiên, có một số điểm cần lưu ý trước khi thực hiện quy trình xử lý chất thải y tế đó là:

• Nâng cao tinh thần trách nhiệm của các thành viên trong tổ chức nhằm giảm thiểu tối đa chất thải y tế
• Hiểu và nhận thức được các hướng dẫn, văn bản pháp luật về chất thải y tế
• Phân loại chất thải y tế một cách rõ ràng và chính xác
• Đừng quên phân loại rác
• Sử dụng thùng chứa chất thải y tế đúng
• Chuẩn bị bình chứa đúng cách
• Sử dụng mã màu xử lý chất thải y tế
• Thuê công ty xử lý chất thải phù hợp và uy tín.

>> Tìm hiểu thêm: Các tiêu chuẩn môi trường

Trên đây là những chia sẻ của ISOCERT hy vọng phần nào giúp các bạn hiểu thêm về chất thải y tế cũng như các phương pháp xử lý chất thải y tế. Để biết thêm thông tin chi tiết, các bạn có thể liên hệ cho chúng tôi qua hotline 0976.389.199 hoặc website isocert.org.vn.