Anh Long Nguyen Huu cho rằng việc tỷ phú Thái mua Sabeco qua Vietnam Beverage (sau đây sẽ gọi tắt tất cả là VB) với giá 320k/cổ phiếu là quá đắt và (theo cách hiểu của em) là sai lầm. Em không đồng tình và xin trình bày để mọi người cùng góp ý. Mức giá 320k/cổ phiếu là quá đắt, bất cứ ai cũng có thể nhận thấy điều đó. Nhưng VB bất chấp hốt gọn là quyết định hợp lý. Vì sao? Thứ nhất, Sabeco là doanh nghiệp lớn, chiếm nhiều thị phần, trên thị trường đồ uống VN, nên rất nhiều tổ chức thèm muốn mua lại để chen chân vào thị trường. Thế nên VB muốn thâu nhanh tóm gọn là hiển nhiên. VB sẵn sàng bỏ ra 4,8 tỷ USD để hốt gần hết 343,66 triệu cổ phiếu chứng tỏ VB muốn mua đủ cổ phần kiểm soát (trên 50%). Thông thường, việc mua cổ phần để kiểm soát công ty có một vài cách sau: - (Một) là chào mua công khai trên thị trường. Cách này không ổn với SAB. Thị trường biết rõ các hãng thèm muốn SAB như thế nào, vì thế nên nếu chào mua công khai thì bên bán có thể ép giá VB, đẩy giá lên cao, thậm chí hơn cả mức 320k. - (Hai) âm thầm gom mua. Các này có thể, nhưng sẽ mất thời gian dài vì nếu đổ một lượng lớn lệnh mua ra thị trường cũng sẽ đẩy giá lên cao. Thế nên phải mua dần dần, nhỏ giọt trong thời gian dài. Tuy nhiên phương án (một) và (hai) không thể thực hiện được với trường hợp VB, vì trước khi được chào bán, Bộ Công thương nắm tới 89.6% cổ phần SAB, số còn lại do Heineken nắm 5% và 5.4% còn lại do các cổ đông khác. Kể cả VB có làm cách nào đó thu mua được toàn bộ 10.4% thì cũng không thể nào nắm quyền kiểm soát SAB được. Thế nên cách duy nhất là tham gia đợt chào bán của Bộ Công thương. Khi tham gia đợt chào bán của Bộ Công thương, VB đã thành công khi mua được phần lớn số cổ phiến được chào bán với mức giá rẻ nhất có thể, là giá khởi điểm 320k. Mọi người cần lưu ý mức giá khởi điểm này được tính toán trước và không thể thay đổi. Như vậy, có thể thấy mức giá 320k là mức giá tốt nhất VB có thể mua được. Nếu VB không mua ng mua thì đợt đấu giá lần này sẽ không thành công, vì theo luật phải có ít nhất 2 pháp nhân tham gia, nếu VB không tham gia thì đợt đấu giá này chỉ có mỗi ông thầy bói thì sẽ không được tổ chức). Một đặc điểm có thể thấy là đợt chào bán này có quá ít bên tham dự, nếu các tổ chức nước ngoài thèm muốn SAB đến vậy sao họ không tham gia. Là vì mức giới hạn 49% cổ phần được mua đối với công ty nước ngoài. Và khi họ không thể kiểm soát thì họ không mua còn hơn. Tỷ phú Thái có lẽ đã nhanh tay hơn các tổ chức nước ngoài khác khi đã kịp thành lập pháp nhân được xác định là doanh nghiệp trong nước, nên có thể mua nhiều hơn 49% cổ phần vốn bị giới hạn. Nếu VB không mua nhanh ngay lần đấu giá này, thì có thể trong những lần đấu giá sau, sẽ có nhiều bên tham gia hơn và sẽ khó mua hơn với mức giá cao hơn nhiều. VB đã mua cổ phiếu SAB với mức giá rất đắt, và có thể chịu thiệt hại do giá cổ phiếu giảm. Việc này rất nhiều người nhận thấy, thì không có lý gì mà tỷ phú Thái và mọi bộ phân tham ưu của ông ta không nhận thấy. Vì đây là những rủi ro (hay theo anh Long nói là chi phí) mà họ sẵn sàng chấp nhận đánh đổi để có thể nắm vững SAB trong tay, bỏ qua được nhiều vấn đề đau đầu về sau. Những vấn đề như là bị đối thủ hẫng tay trên quyền kiểm soát SAB, đồng nghĩa với việc mất đi một phần rất lớn thị trường VN, hay trường hợp cổ phần SAB bị xé nhỏ về nhiều tổ chức, khiến cho việc thâu tóm khó hơn rất nhiều. Em xin hết, chúc mọi người một ngày vui vẻ và thành công!
