Xin chào mọi người , tuần sau K70 sẽ có bài thực tập lấy điểm môn dược liệu 1 vì thế ad gửi tới bài hướng dẫn và một số lưu ý sai sót thường gặp để mọi người hoàn thành tốt nhất bài thực tập nhé ! Đây cũng là lưu ý cho toàn bộ sv dược trong việc làm tiêu bản và viết báo cáo kiểm nghiệm dược liệu. ĐẶC BIỆT NỘI DUNG BÀI VIẾT LÀ CHIA SẺ CỦA MỘT GIẢNG VIÊN TÂM HUYẾT! Nội Dung bài thực tập số 3 gồm có 2 nội dung chính : vi phẫu và soi bột dược liệu I. Phần vi phẫu . 1. Làm vi phẫu . - yêu cầu của vi phẫu : bắt rõ cả hai màu xanh và hồng không bị đen , thể hiện đúng và đầy đủ các thành phần của một thiết diện mẫu - lưu ý khi làm : + chuẩn bị mẫu : để đảm bảo chất lượng mẫu của bộ môn thường được bảo quản trong cồn tuy nhiên khi làm vi phẫu cồn bay hơi nhanh làm mẫu nhanh khô , khi cắt sẽ nát một số thành phần khi nhuộm màu sẽ không đều vì thế khi lấy mẫu cần rửa lại bằng nước cất giữ mảnh dược liệu luôn ẩm trong quá trình thực tập. + cắt : khi cắt bằng bộ dụng cụ cắt cần làm ướt lại mẩu khoai lang để giữ chắc mẫu . khi cắt dao nghiêng 45° tỳ phần lưỡi gần cán vào khoai kéo lưỡi dao cắt một lần dứt khoát . Chú ý cắt đạt tiêu chuẩn khi phần khoai lang bị cắt ra nhỏ như bột. + tẩy javen: tẩy bằng javen phải đạt đủ thời gian sau cho quan sát thấy màu của vi phẫu khá trong suốt .ngoài tẩy javen còn một số pp tẩy hiệu quả hơn và có thể làm < sv tìm hiểu thêm nếu cần > + rửa nước : đây là bước cực kì quan trọng nhưng sinh viên thường ăn bớt số lần rửa . chú ý khi rửa không sử dụng chổi lông gắp mẫu từ chén sứ nước này sang chén nước khác vì như thế tốn thời gian dễ làm nát vi phẫu. quy trình rửa là thêm nước rồi lấy chổi lông chặn mép chén chắt nước vào bỏ vào một chén khác kiểm tra chén nước thải xem có bị rơi mẫu không! nếu khó nhìn có thể dùng đèn điên thoại soi xem có bóng đen mờ của mẫu dưới đáy chén không ? Nếu có thì dùng chổi với lại . làm đủ 3 lần nhé. + tẩy bằng acetic. + nhuộm xanh methylen: trước khi nhuộm cần phải pha loãng dd từ 2-3 lần ra một chén khác. nên cho xanh methylen vào chén mẫu chứ không nên cho từng mẫu vào xanh methylen . thời gian nhuộm rất quan trọng nên pha loãng một chút nhuộm lâu dễ kiểm soát thời gian . chú ý tiêu bản nhuộm quan sát bằng mắt thường phải hơi xanh đậm nhưng không đen . bước này yêu cầu nhiều kĩ năng kinh nghiệm và một chút có duyên nữa . lưu ý khi nhuộm quá đậm có thể tẩy lại bằng javen độ đậm sẽ giảm đáng kể mà không ảnh hưởng gì đến vi phẫu. Rửa bằng cách thêm nước và gạn . + nhuộm đỏ son phèn : một sai lầm của sv hay mắc phải là ngâm luôn mẫu trong thuốc nhuộm vì nghĩ rằng nhuộm càng lâu càng tốt . tuy nhiên khi nhuộm lâu đỏ son phèn có khuếch tán vào phần của xanh methylen làm vi phẫu quá hồng khó phân biệt các phần với nhau hoặc sai màu mà không biết . m.n chú ý thời gian quy định để nhuộm nhé. 2. Vẽ mô hình ( quan trọng hơn phần làm vi phẫu) -Phải tuân thủ quy tắc vẽ và kí hiệu khi vẽ vi phẫu : lớp biểu bì chỉ được vẽ một lớp tế bào , lớp bần phải thể hiện được các chỗ nứt , mạch gỗ libe phải vẽ các thế bào phải đồng tâm... ( xem lại thực vật dược) - hình vẽ phải có ghi chú , cách thông tin phải được đánh số, viết một bên từ trên xuống dưới không ghi chú tràn lan. - vi phẫu phải thể hiện được thiết diện cắt là vuông hay tròn. Tuyệt đối không sử dụng compa quay với các thiết diên vuông . - ít nhất phải vẽ 1/4 vi phẫu không vẽ một góc quá nhỏ . - khi vẽ vi phẫu vẽ càng to càng tốt ít nhất 1/2 trang giấy càng vẽ to càng dễ thể hiện các đặc điểm . - chú ý môn dược liệu là kiểm nghiệm dược liệu nên cần cực kì chú ý đến tỷ lệ giữa các thành phần trên hình vẽ để phân biệt giữa các dược liệu . II. Soi bột dược liệu 1. Làm tiêu bản - cách lấy mẫu : lấy mẫu không phải là xúc ngẫu nhiên một ít bột mà phụ thuộc vào thành phần quan sát cần lấy mẫu ở vị trí khác nhau VD: cầm đĩa petri lắc nhẹ . khi cần tìm sợi thì hớt lớp bột ở trên vì sợt nhẹ nhất sẽ ở trên , khi cần soi tinh thể cancioxalat thì gạt phần bột trên lấy phần dướt đem soi vi cancioxalat nặng hơn . - khi lên tiêu bản bột dược liệu hay bị vón cục nên luôn phải ép lamen và di nhẹ nhàng ( rửa tay trước khi làm ). Di nhẹ lamen về hai phía để đuổi bọt khí . -Vì dùng nước nên tiêu bản dễ bị khô và cần bổ sung thêm nước nếu thấy cần thiết. - khi soi tiêu bản quá 7-10 phút vẫn không tìm được thành phần mong muốn thì bỏ đi làm lại không cố gắng vô ích. 2. Cách soi. - tìm tinh thể canci oxalat ở rìa ngoài tiêu bảncó khả năng bắt gặp cao hơn, chỉ tìm lỗ khí trên mảnh biểu bì có lông che chở. - cố gắng hỏi giảng viên hướng dẫn xem thành phần tìm được đúng hay sai không ngộ nhận ( chỉ hỏi đúng hay sai không hỏi thành phần tìm thấy là gì ?) 3. Vẽ hình - vì thực hành kiểm nghiệm nên cần vẽ sát với quá trình quan sát không chép sách hay trên mạng .VD: + Vẽ lông che chở cần quan sát xem lông đơn bào hay đa bào , chân là đa bào hay đơn bào ? + hạt tinh bột có rốn không ? + tinh thể canxi oxalat hình gì? +hạt phấn có quan sát được lỗ mở hay không ? hình gì ?... Chú ý vẽ chính xác một số thành phần : sợi phải có ống ở giữa , thành của các mảnh bần , hình dạng mảnh mạch . Một lần nữa em cảm ơn cô giảng viên dược liệu đã giúp hướng dẫn chỉnh sửa bổ sung bài viết này của page . Thả tym phổi nào các bạn!
