(mình nghe cái gì mà khẩn cấp, bùng phát, PCR, cách ly này kia...là không muốn đọc. Nhưng không muốn cũng phải đọc thôi) Đậu mùa khỉ bùng phát từ đầu tháng 5/2022. Đến 23/7, Tổ chức Y tế thế giới – WHO công bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu do tốc độ lây lan nhanh của bệnh. ĐẬU MÙA KHỈ LÂY TRUYỀN NHƯ THẾ NÀO? Bị động vật nhiễm bệnh cắn hoặc tiếp xúc trực tiếp với máu, thịt, chất dịch hoặc các tổn thương da/niêm mạc của động vật bị nhiễm bệnh. Lây truyền từ người sang người do tiếp xúc gần và qua giọt bắn hô hấp hiếm xảy ra. Lây truyền qua đường tình dục cũng có khả năng, dù không rõ là do quan hệ tình dục hay do tiếp xúc gần. DẤU HIỆU VÀ TRIỆU CHỨNG: - Tỷ lệ nhiễm đậu mùa khỉ không triệu chứng hiện tại chưa rõ Ủ bệnh khoảng 6-13 ngày, dao động từ 5 – 21 ngày. - Triệu chứng: sốt, vã mồ hôi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi. Giai đoạn xuất hiện mụn rộp thường 1-3 ngày sau sốt. Phát ban có thể ở mặt, tứ chi, tiến triển từ dát sẩn, mụn nước, mụn mủ và cuối cùng đóng vảy. ĐẬU MÙA KHỈ VÀ THAI KỲ: Hiện nay dữ liệu về đậu mùa khỉ và thai kỳ còn rất ít. Chưa xác định đậu mùa khỉ có lây truyền từ mẹ sang con hay không. Chưa có bằng chứng về lây truyền virus cho trẻ sơ sinh bú mẹ, dù có thể lây qua sữa, tiếp xúc trực tiếp hoặc tổn thương da của mẹ hoặc qua giọt bắn hô hấp. cần lưu ý rằng bệnh đậu mùa do orthopoxvirrus liên quan đến nguy cơ mắc bệnh và tử vong chu sinh, bao gồm tử vong sơ sinh, sinh non và sẩy thai tự nhiên. CHẨN ĐOÁN: Nếu có triệu chứng gợi ý bệnh đậu mùa khỉ (như phát ban hoặc tổn thương sinh dục mới xuất hiện), nên chẩn đoán phân biệt đậu mùa khỉ, bất kể có tiền sử đi qua các quốc gia Trung hoặc Tây Phi hay không. Đậu mùa khỉ được chẩn đoán bằng PCR. Hiện tại chưa có bộ xét nghiệm virus đậu mùa khỉ nào được chấp thuận ĐIỀU TRỊ Hiện nay chưa có thuốc đặc trị bệnh đậu mùa khỉ • Trong đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ năm 2003 ở Hoa Kỳ, CDC đã ban hành hướng dẫn phòng ngừa bệnh đậu mùa bằng cách sử dụng vaccine đậu mùa hoặc globulin miễn dịch vaccinia (VIG). • Mặc dù có rất ít thông tin về VIG trong thai kỳ, các globulin miễn dịch khác đã được nghiên cứu rộng rãi và nhìn chung là an toàn trong thai kỳ. CHỦNG NGỪA TRONG THAI KỲ: Hiện tại, không có vaccine phòng bệnh đậu mùa khỉ trong thai kỳ được chấp thuận. Dữ liệu vaccine MVA-BN hiện ít hơn 300 phụ nữ mang thai và không ghi nhận gia tăng các kết quả bất lợi cho thai kỳ. MVA-BN được coi là an toàn khi cho con bú (cũng như các vaccine sống khác, ngay cả những vaccine chống chỉ định trong thai kỳ). Do đó, bất kỳ phụ nữ nào phơi nhiễm với virus đậu mùa khỉ nên được tiêm phòng sau sinh, sau khi cân nhắc các nguy cơ nhiễm bệnh đậu mùa khỉ cho cả mẹ và bé. THEO DÕI THAI Khám thai theo đúng lịch hẹn của bác sĩ là được, THỜI ĐIỂM VÀ PHƯƠNG PHÁP CHẤM DỨT THAI KỲ: Nhìn chung, mẹ nhiễm đậu mùa khỉ không phải là chỉ định chấm dứt thai kì sớm, vì hầu hết các trường hợp không nghiêm trọng và tự khỏi. CHĂM SÓC TRẺ SƠ SINH Có rất ít bằng chứng để đưa ra hướng dẫn chăm sóc sơ sinh cho sản phụ nhiễm đậu mùa khỉ. Trẻ nên được cách ly trong một phòng riêng, người chăm sóc mặc trang bị bảo hộ cá nhân thích hợp. Trẻ cần được theo dõi cẩn thận các dấu hiệu tổn thương hoặc nhiễm bệnh đậu mùa khỉ. Nếu em bé có kết quả xét nghiệm dương tính, mẹ và bé có thể được cách ly chung. Tốt nhất, cả mẹ và bé nên được kiểm tra song song sau đó; sau khi người mẹ được cách ly (ví dụ: hai lần xét nghiệm PCR âm tính), mẹ và bé có thể gặp nhau. Nếu một người mẹ chưa có kết quả xét nghiệm PCR virus đậu mùa khỉ, trẻ nên được cách ly trong khi chờ kết quả của mẹ. BÚ MẸ: Hoãn nuôi con bằng sữa mẹ được đề xuất trì hoãn ở những sản phụ nhiễm đậu mùa khỉ đang hoạt động. Chiến lược này có vẻ thích hợp ở các nước thu nhập cao, nhằm giảm thiểu nguy cơ nhiễm đậu mùa khỉ cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, ở các nước thu nhập thấp hoặc trung bình, lợi ích nuôi con bằng sữa mẹ lớn hơn nguy cơ của nhiễm bệnh. * Tài liệu tham khảo: Monkeypox and pregnancy: what do obstetricians need to know? Ultrasound Obstet Gynecol 2022; 60: 22–27 Published online in Wiley Online Library (wileyonlinelibrary. com). DOI: 10.1002/uog.24968 =AZUXB96rXgq4eTUl4sr74wIe5nSzeWnwllMBM1jTFc8t_fCHCJ_0L5aw-hN4uAO6qGnF_sDE9zQzLibmdCLBos0Z6y9jYN2dxKu5rGWiB4lbqrybj50_z95O13W_QHdBhlk&__tn__=*bH-R'] =AZUXB96rXgq4eTUl4sr74wIe5nSzeWnwllMBM1jTFc8t_fCHCJ_0L5aw-hN4uAO6qGnF_sDE9zQzLibmdCLBos0Z6y9jYN2dxKu5rGWiB4lbqrybj50_z95O13W_QHdBhlk&__tn__=*bH-R'] =AZUXB96rXgq4eTUl4sr74wIe5nSzeWnwllMBM1jTFc8t_fCHCJ_0L5aw-hN4uAO6qGnF_sDE9zQzLibmdCLBos0Z6y9jYN2dxKu5rGWiB4lbqrybj50_z95O13W_QHdBhlk&__tn__=*bH-R']
