*** 3 giai đoạn của viêm ruột thừa (VRT): - Giai đoạn I (VRT sung huyết): Sự bít tắc làm RT căng to lên. Giai đoạn này đặc trưng bởi cảm giác đau nội tạng. - Giai đoạn II (VRT mủ): dịch rỉ viêm thấm ra ngoài tạo thành lớp dịch quanh RT. Đặc trưng bởi cảm giác đau thành. - Giai đoạn III (VRT hoại tử): RT hoại tử, vỡ. Cảm giác đau là đau thành lan tỏa. *** Tại sao đau ruột thừa thường bắt đầu từ vùng thượng vị hoặc quanh rốn? - Phúc mạc thành (chi phối bởi tk bản thể) nhạy cảm với các kích thích trong ổ bụng (dịch viêm, dịch rò ống tiêu hóa...), phúc mạc tạng (chi phối bởi thần kinh giao cảm) chỉ nhận cảm giác nội tạng (sự căng giãn của tạng...): - Giai đoạn VRT sung huyết tương ứng với cảm giác đau nội tạng trên lâm sàng: Đau tạng xảy ra khi phúc mạc tạng bị kéo căng. Cảm giác đau tạng rất mơ hồ, không định khu rõ rệt, BN không thể xác định chính xác điểm đau. - Giai đoạn VRT mủ hoặc hoại tử, khi dịch viêm và dịch tiêu hóa có cơ hội tiếp xúc với phúc mạc thành sẽ gây ra cảm giác đau thành, một cảm giác đau bản thể. Bn chỉ ngón tay chính xác vào vị trí đau. - Đau xuất chiếu là một dạng đau nội tạng, mà vị trí đau bệnh nhân cảm nhận được không trùng với vị trí giải phẫu của tổn thương (có khi rất xa vị trí tổn thương). + Nguyên nhân: cảm giác đau nội tạng từ phúc mạc tạng truyền đến trung tâm giao cảm ở sừng bên tủy, từ đây các xung ly tâm truyền đến hạch giao cảm, rồi đến vùng da mà nó chi phối. Những biến đổi ở vùng da (cảm giác xúc giác và bản thể) lại truyền đến tủy sống, lên vỏ não. Như vậy, cảm giác đau tạng được tiếp nhận từ vùng da liên quan. => Như vậy, ở giai đoạn VRT sung huyết, do thần kinh chi phối cảm giác đau tạng của ruột thừa được da vùng vùng thượng vị hay quanh rốn cảm nhận và dẫn truyền về vỏ não, nên vỏ não hiểu nhầm là kích thích đau đến từ vùng thượng vị hoặc quanh rốn. Nhưng khi VRT sưng to hơn và tiết dịch rỉ viêm nhiều hơn, và khi tiếp xúc được phúc mạc thành gần đấy sẽ gây ra cảm giác đau bản thể khu trú tại hố chậu phải.
