Nhiều người khuyên, khởi nghiệp phải “kiên trì”, “quyết tâm”, biết “đứng lên từ thất bại”… Mấy đại gia thành đạt thì luôn kể lại chuyện ngày xưa mình khởi nghiệp cực khổ thế nào, phải "cày cuốc" cật lực ra sao, và khuyên các bạn trẻ khởi nghiệp phải làm giống mình – tức “chịu cực”, “chịu cày”, chịu làm mọi việc, chịu lăn lộn ngoài đường... Rồi các chuyên gia tư vấn khởi nghiệp thì chỉ bảo cách gọi vốn, cách tìm các nhà đầu tư thiên thần… Chẳng thấy ai khuyên khởi nghiệp phải coi trọng CHIÊN LƯỢC, MÔ HÌNH, KẾ HOẠCH. Nhiều người cho chiến lược là thứ xa vời, mô hình chỉ là lý thuyết, còn kế hoạch thì … làm chậm chạp mọi thứ. Họ bảo khởi nghiệp phải lao ra đường, phải làm việc lăn xả, phải “cày cuốc” bất kể ngày đêm thì mới có cơ may thành công. Và thực tế, những tấm gương thành công ngày nay hầu hết cũng đều nhờ cách thức này! Có điều là ít ai biết những tấm gương thành công kiểu này ÍT LẮM (chỉ vài phần trăm), trong khi số người thất bại, phá sản, cũng chính vì kiểu này, thì rất nhiều (trên 90%) dù cũng áp dụng đúng y những gì được khuyên bảo (cày cuốc, chịu cực, lăn lộn, quyết tâm, kiên trì…). Vì sao vậy nhỉ? Cũng không có gì khó hiểu. Chưa xác định đi dường nào, đi về đâu, chung quanh ta có gì, thực lực ta ra sao, mà cứ lao vào đi, thậm chí chạy, và vừa chạy vừa “phát quang”, vừa đi, vừa “vượt chướng ngại vật”, “lăn lê bò toài” các kiểu…, thì nếu không rơi xuống vực hay mắc kẹt trong bụi rậm chỉ là nhờ may mắn (may mắn tìm đúng con đường). Mà may mắn thì chỉ dành cho vài phần trăm số người mà thôi, và hầu hết họ đều phải có thêm những tố chất đặc biệt khác hỗ trợ. Tôi không khuyên như vậy! Tôi khuyên, khởi nghiệp đừng vội lao ra đường, đừng lấy “lăn xả” làm kim chỉ nam, hay “cày cuốc” làm triết lý hành động. Cày cuốc, lăn xả, chịu thương, chịu khó không ai bằng người nông dân. Sao họ vẫn nghèo? Hãy tỉnh táo, hãy thông minh, và hãy khôn ngoan! Hãy nhìn kỹ chính mình để biết thực lực; và hãy quan sát kỹ chung quanh để biết cơ hội, rủi ro ở đâu… Và rồi, hãy sáng suốt lựa chọn con đường thật kỹ trước khi lao ra! Hãy bắn đạn nhỏ, đừng vội nã đại bác! Bạn phản đối cũng được; nhưng thực tế đã chứng minh tất cả. Những người khởi nghiệp khôn ngoan (chứ không phải cày bừa) thì xác suất thành công sẽ cao hơn nhiều lắm! Tất nhiên, ngoài sự tỉnh táo, khôn ngoan, người khởi nghiệp cần nhiều tố chất khác, trong đó “chịu cày” (như trong hình) cũng là một yếu tố! Ai thích cày chung với mấy cô không?
